Rodzina 500 plus dla Polaków za granicą

Rodzina 500 plus i świadczenia rodzinne w UE 

W przypadku zamieszkania całej rodziny poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej w odniesieniu do wszystkich świadczeń rodzinnych – również świadczenia wychowawczego 500+, zastosowanie będzie miało wyłącznie ustawodawstwo krajowe tego państwa. Wówczas świadczenia z Polski nie będą przysługiwały, ze względu na brak faktycznego miejsca zamieszkania na terytorium Polski (nie mylić z zameldowaniem). Dotyczy to zamieszkania obywateli polskich wraz z całą rodziną na terytoriach państw poza UE, np. USA, Kanada, jaki i państw UE, EOG np. Wielkiej Brytanii, Norwegii lub w Szwajcarii.

Posiadanie przez obywateli polskich faktycznego miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest warunkiem koniecznym do uzyskania świadczenia 500+ (art. 1 ust. 3 ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci).

W przypadku kiedy jeden bądź więcej członków rodziny mieszka lub pracuje za granicą, w państwach UE, EOG lub w Szwajcarii, a wyjazd/pobyt ten nie ma charakteru turystycznego, leczniczego lub nie jest związany z podjęciem przez dziecko kształcenia poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, do wniosków mają zastosowanie unijne przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Taki wniosek wraz z dokumentami gmina przekaże Wojewodzie w celu jego rozpatrzenia i ustalenia czy nie mają zastosowania unijne przepisy o koordynacja sytemu zabezpieczeń społecznych.

Kontakt z Podkarpackim Urzędem Wojewódzkim w Rzeszowie, Wydział Polityki Społecznej, Oddział Koordynacji Świadczeń:

• punkt informacyjny ww. Oddziału tel. 17 867 18 15
• adres e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Pytania i odpowiedzi: 

1. Mieszkamy wraz z dziećmi w Norwegii, gdzie obydwoje z mężem pracujemy. Czy jako obywatele polscy możemy ubiegać się o świadczenie 500+?

W opisanym przypadku cała rodzina przebywa na terytorium Norwegii, tym samym wypłata wszystkich świadczeń rodzinnych (do takich zalicza się również świadczenie wychowawcze 500+) powinna odbywać się wyłącznie na podstawie ustawodawstwa norweskiego.

2. Pracujemy z mężem w Czechach, trójka dzieci pozostaje pod opieką dziadków Polsce. Otrzymujemy na nasze dzieci czeski zasiłek rodzinny. Czy otrzymamy 500+?

Zgodnie z przepisami unijnymi pierwszeństwo w wypłacie wszystkich świadczeń rodzinnych – w tym także świadczenia wychowawczego, ma państwo, w którym wykonywana jest działalność zawodowa W związku z wykonywaniem przez Państwa działalności zawodowej w Czechach, pierwszeństwo do wypłaty wszystkich świadczeń rodzinnych (takim jest również świadczenie wychowawcze) ma tamtejsze ustawodawstwo, dlatego też w Czechach wypłacane są świadczenia rodzinne. Polska, jako państwo właściwe w drugiej w kolejności – ze względu na zamieszkanie dzieci - może jedynie wypłacić tzw. dodatek dyferencyjny, w przypadku kiedy kwota świadczeń rodzinnych przyznanych w Czechach będzie niższa od kwoty świadczeń należnych w Polsce w taki sposób, aby rodzina otrzymała jedną najwyższą kwotę świadczeń przewidzianą przez poszczególne ustawodawstwa.

3. Mój mąż pracuje w Niemczech, tam otrzymuje świadczenia rodzinne dla naszych dzieci. Ja z dwójką dziećmi mieszkam w Polsce i nie pracuję. Czy otrzymam świadczenie 500+?

Zgodnie z przepisami unijnymi pierwszeństwo w wypłacie wszystkich świadczeń rodzinnych – w tym także świadczenia wychowawczego, ma państwo, w którym wykonywana jest działalność zawodowa. W związku z powyższym, jeżeli współmałżonek pracuje w Niemczech, a pani nie pracuje zawodowo w Polsce, pierwszeństwo do wypłaty świadczeń rodzinnych ma ustawodawstwo niemieckie. Polska, jako państwo drugie w kolejności może jedynie wypłacić tzw. dodatek dyferencyjny zgodnie z wyjaśnieniami z przykładu 2.

4. Mój mąż pracuje w Niemczech. Ja z dwójką dziećmi mieszkam w Polsce, gdzie pracuję. Czy otrzymam świadczenie 500+?

Zgodnie z przepisami unijnymi pierwszeństwo w wypłacie wszystkich świadczeń rodzinnych – w tym także świadczenia wychowawczego, ma państwo, w którym wykonywana jest działalność zawodowa. W przypadku zatrudnienia w dwóch różnych państwach brane jest pod uwagę miejsce zamieszkania dzieci. W związku z powyższym, jeżeli współmałżonek pracuje w Niemczech, a pani pracuje zawodowo w Polsce, pierwszeństwo do wypłaty wszystkich świadczeń rodzinnych – w tym świadczenia wychowawczego ma ustawodawstwo polskie. Analogicznie do przykładu drugiego Niemcy, jako państwo drugie w kolejności mogą jedynie wypłacić tzw. dodatek dyferencyjny.

5. Mieszkamy razem z dwójką dzieci w Anglii, tutaj obydwoje pracujemy. Jedno z dzieci pozostaje pod opieką babci w Polsce. Czy i na ile dzieci otrzymamy świadczenie 500+?

Zgodnie przepisami unijnymi świadczenia rodzinne w pierwszej kolejności wypłacane są w państwie, w którym prowadzona jest działalność zawodowa, w następnej kolejności brane jest pod uwagę miejsce zamieszkania dzieci. W opisanym przypadku państwem pierwszeństwa do wypłaty wszystkich świadczeń rodzinnych na wszystkie dzieci – w tym również świadczenia wychowawczego jest Wielka Brytania. Polska, jako państwo drugie w kolejności może wypłacić jedynie dodatek dyferencyjny na zasadach wyjaśnionych w przykładzie 2.

6. Były mąż i ojciec mojego pierwszego dziecka mieszka i pracuje w Wielkiej Brytanii. Ja mieszkam w Polsce z obecnym mężem, naszym wspólnym dzieckiem i dzieckiem z pierwszego małżeństwa. Nie pracuję. Czy dostaniemy świadczenia 500+ na obydwoje dzieci?

Z uwagi na fakt, że ojciec Pani pierwszego dziecka przebywa i pracuje na terytorium Wielkiej Brytanii w odniesieniu do świadczeń rodzinnych (takim jest również świadczenie wychowawcze) na to dziecko będą miały zastosowanie przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, a wniosek powinien być rozpatrzony przez Wojewodę. Tym samym, złożony przez Panią wniosek o świadczenie wychowawcze na to dziecko będzie przesłany do rozpatrzenia przez Państwo właściwe w pierwszej kolejności (z tytułu zatrudnienia ojca dziecka) – Wielką Brytanię. Tamtejsza instytucja powinna wydać decyzję w odniesieniu do wszystkich świadczeń rodzinnych, należnych w Anglii. W przypadku, kiedy świadczenia brytyjskie będą niższe, niż świadczenia należne w Polsce, strona polska powinna wydać decyzję w sprawie dodatku dyferencyjnego (zgodnie z przykładem 2). Świadczenie wychowawcze w postaci dodatku dyferencyjnego na pierwsze dziecko będzie mogło zostać wypłacone wyłącznie po spełnieniu warunku kryterium dochodowego określonego przepisami polskimi. W odniesieniu do drugiego dziecka decyzja w sprawie świadczenia wychowawczego zostanie wydana wyłącznie w oparciu o przepisy krajowe przez gminę.